گامهای بعدی

مصاحبه رادیو پرتو با رحمان حسین زاده در مورد  کمیته پیگیری ایجاد تشکلهای آزاد کارگری

 

ابتكار عمل تعدادى از كارگران پيشرو و انتشار طومارى مبنى بر آزادى كارگران  براى ساختن تشكيلات مستقل، تحرك تازه اى را حول مساله تشكل در فضاى كارگرى ايران دامن زده است. از زمان انتشار، اين طومار تاكنون امضاء  چند هزار نفر را گرد آورده است. جمع آورى امضا همچنان ادامه دارد. در اين طومار از مقامات جمهورى اسلامى و مشخصا وزارت كار خواسته شده است كه حق كارگران براى ايجاد تشكلهاي مستقل برسميت شناخته شود. بعلاوه طومار رو به سازمان جهانى كار دارد كه از برسميت شناختن شوراهاى اسلامى به منزله تشكل مستقل خود كارگران ايران خوددارى ورزد. همچنين فراخوانى دال بر پشتيبانى تشكل هاى كارگرى بين المللى نيز در طومار گنجانده شده است.

با اين اقدام و طومار، موجى از واكنشها بحركت درآمده است. مخالفت ها و ملاحظات کم نیستند. در عين حال حمايت از مبتكرين و خود طومار مربوطه نيز گسترده است. سوالات مضمونى از قبيل اینکه كدام اشكال تشكل ويا تشکل مستقل از چه چيزى و سيا سى يا صنفى بودن چنین تشکلی بحث برانگيز شده اند. به اين بايد سوالات بيشتر عملى را هم اضافه كرد. از قبیل اینکه چگونه بايد آنرا ساخت، در مقابله با كدام مرجع و نيرو و غيره.

در گفتگويى كه با رحمان حسين زاده ترتيب داده ايم جنبه هاى متفاوتى از اين مساله را مورد بحث قرار ميدهيم.

 

مصطفی اسد پور: اجازه بدهيد از يك ميان بر شروع كنيم. در دو سه جمله در مورد اين حركت موضع شما چيست؟

 

رحمان حسين زاده: به نظرم لازمست در این حرکت شرکت کرد. حرکتی را که تشکل و اتحاد کارگری را هدف خود قرار داده و میخواهد به نفع کارگران خشتی روی خشت بگذارد ، طبیعی است باید مورد حمایت قرار گیرد. بویژه در شرایطی که با رژیم ضد کارگری جمهوری اسلامی روبرو هستیم و کارگران را از تشکل خود محروم کرده و به جای آن شوراهای اسلامی و خانه کارگر دست ساز خود را علم کرده ، در این شرایط شروع اقدام تعدادی از فعالین کارگری برای ایجاد تشکل واقعی کارگران گام مثبتی است . طبعا با حمایت و حضور در آن میتوان ملاحظات، انتقادات و پیشنهادات لازم را در جهت رفع کمبودهایش طرح کرد. 

 

سوال: بگذاريد كمى دقيق تر شويم. كدام فاكتورها از حركت كميته پيگيرى تشكل هاى كارگرى را شما قابل  دفاع مي بينيد  و كدام جنبه ها را غير قابل قبول ارزيابى ميكنيد؟

 

رحمان حسين زاده: ببینید فرق هست بین غیر قابل قبول دیدن ا قدام و حرکتی تا اینکه در مورد آن ، ملاحظه، انتقاد و نظر متفاوتی داشت. در این حرکت من هم مواردی ملا حظات و یا بهتر بگویم تاکیدات متفاوت خود را دارم اما تا این لحظه که بیانیه و نوشته ها و مصاحبه پنج تن از فعالین آن را مطالعه کرده ام، جنبه غیر قابل قبول مشاهده نکردم. یک نکته یادمان نرود این حرکت در ایران تحت حاکمیت سیاه جمهوری اسلامی و در مقابل تشکلهای ضد کارگری و دولتی مثل خانه کارگر و شوراهای اسلامی شکل میگیرد. لازمست محدودیتها و مشکلات ناشی از این وضعیت را دید. با این وصف با تشخیص درست از تناسب قوا و ملزومات پیشبرد یک پروژه و مبارزه علنی، نباید از ابتکارات ممکن کوتاهی کرد. در جواب سئوال اول شما بخشی از دلایلم برای حمایت از این حرکت را گفتم. اینجا اضافه میکنم که ایجاد تشکل سراسری کارگران یک نیاز حیاتی و فوری همین امروز کارگران است. مبارزات و اعتراضات جاری از بی تشکلی رنج میبرند. تناسب قوای مساعد تر به نفع کارگران بوجود آمده ، بخشهای مختلف جامعه به اشکال مختلف خود را متشکل میکنند. کارگران هم باید بسرعت بجنبند. در بطن این اوضاع این آغاز مثبتی برای متشکل و متحد شدن کارگران است. اما چند ملاحظه دارم. مشاهده تاکنونیم اینست که این حرکت به اندازه کافی خود را به مبارزات و اعتراضات جاری کارگری متکی نکرده است. خود را با فوری ترین مطالبه کارگران در ایندوره چفت نکرده است. این حرکت در بطن پیشروی مبارزه جاری و هر درجه تحقق مطالبات فوری آن میتواند تقویت شود. بطور مثال این حرکت میتوانست پرچمدار مطالبه فوری و کافی افزایش دستمزدها و یا مبتکر اقدام جدی علیه قراردادهای موقت باشد. میتوانست مبتکر سازماندهی حمایت سراسری از کارگران معدن البرز غربی باشد. طبعا به این مبارزات و مطالبات توجه دارند، اما احساس میشود هنوز به لحاظ عملی اقدام جدی صورت نگرفته است. اکنون چهار ماه از آغاز این حرکت گذشته ، احساس میکنی حالت انتظار و سیاست انتظار عمل میکند. به درست  طوماری صادر شده و دارد امضا میشود و بس . در صورتی که فکر میکنم میشود همزمان در مبارزات جاری در گیر شد و مهمتر در سطح مراکز کارگری و محیطهای کار شروع کرد و به طور عملی مجامع عمومی کارگری را فراخوان داد و پایه های تشکل کارگری را ساخت. مهمتر لازمست گامهای بعدی تعیین شود. الان زیاد روشن نیست.

   

مصطفی اسد پور: اين حركت و طومار در داخل كشور و در دسترس مستقيم نيروهاي امنيتى رژيم در جريان است. در موارد متعدد اختلاف نظرات روى محظوراتى كه سركوب  و  جنبه هاى امنيتى ميتواند  بوجود بياورد، متمركز است. از نظر شما كدام پرنسيپ ها در اينمورد وجود دارند؟ ميتواند جلو رانده نشود،. بالانس صحيح بین قهرمان بازى كودكانه و غير واقعى و استتار سازش هاى مخرب زير عنوان ملاحظات امنيتى بزعم شما  دركجاست؟

 

رحمان حسين زاده: به نظرم احتمال بروز هر دو نوع نگرانی مورد نظر  شما هست. در هر مبارزه علنی و آنهم در گیر با یک رژیم مستبد مشابه جمهوری اسلامی و تحمیل محدودیتهای آن این امکان هست. برای رفع این نگرانیها از قبل هم نمیشود، نسخه پیچید. اساسا ابتکار، درایت، هوشیاری و پختگی رهبران و فعالین مستقیما درگیر در این مبارزات و پیچ و خمهای آن تعیین کننده است. در هر حال به طور کلی چند نکته را میتوان تاکید کرد: اولا قدرت و نیروی اجتماعی که این حرکت به آن متکی است مهم است. فعالین و رهبران کارگری که پشت سرخود قدرت و نیروی متشکل کارگران را داشته باشند، با اعتماد بنفس کارشان را پیش میبرند و امکان سازشهای غیر مجاز را به شدت محدود میکند و به نظرم همان اعتماد بنفس امکان رفتار کودکانه و غیر اجتماعی را هم محدود و یا خنثی میکند. با اتکا به حمایت اجتماعی مکاتبه، مذاکره احتمالی و .... هم موثرواقع میشود. دوما تشخیص درست تناسب قوا و شرایط مساعد و نامساعد و اتخاذ سیاست متناسب و درست در قبال این  موقعیتها تعیین کننده است. سوما جهتگیری درست و رادیکال نمایندگان و رابطه مستقیم و متعهدانه ای که با کارگران داشته باشند و پا سخگو باشند، مهم است. چهارم این واقعیت را باید دید که در پروژه ها و مبارزات اجتماعی و علنی ، گرایشات سیاسی حضور پیدا میکنند و ایرادی هم ندارد (کسانی که میگویند مستقل از گرایشات سیاسی مختلف بود یا خامند یا دروغ بزرگ تحویل کارگران میدهند). اما نکته اینست باید مواظب بود که منافع واقعی امروز و فردای کارگران تحت فشار کشمکش های سکتی و غیر اجتماعی لطمه نخورد. بخشی از ماجراجویی و به قول شما قهرمان بازی کودکانه اینجا بروز میکند. جوانب ظریف تر کار را رهبران و فعالین در جریان کار میتوانند تضمین کنند.

 

مصطفی اسد پور: در همان نگاه اول جنبه هاى تحسين برانگيزى در كار مبتكرين اين حركت قابل مشاهده است. تماس  كارگرانى از رشته هاى متفاوت در وراى محدوده كارخانه، ابراز وجود علنى، افتادن دنبال اقناع تعداد بسيار وسيعی از كارگران، و علنا طرف حساب دواير دولتى شدن؛ همگى از جنبه هاى مهم اين حركت هستند.   اگر در همين سطح باقى بمانيم فكر ميكنيد طبقه كارگر از اين حركت چه چيزى را بايد به تجربه فعال خود اضافه كند؟

 

رحمان حسين زاده: این حرکت لازمست خود را گسترش دهد. در سطح کارخانه و مراکز کلیدی کارگری خود را ترجمه کند. ایجاد مجمع عمومی کارگری در مراکز و محیط های کارگری همزمان میتواند دنبال شود. حرکت برای ایجاد تشکل سراسری کارگران با ایجاد تشکل در مراکز و محلات کارگری هماهنگ و تکمیل شود. همین حرکت سراسری لازمست با اتکا به فعالینی که در خود گرد آورده اقدامات کارخانه ای و محلی و شهری را در دستور بگذارد. پایه های تشکل و سازمان کارگری  را از پایین بسازد و نباید حالت انتظار داشت . با جسارت بیشتری بر ایجاد مجمع عمومی کارگران تاکید کند. مجمع عمومی سر راست ترین و ساده ترین و عملی ترین شکل سازمانیابی است. مهمتر این حرکت پرچم حیاتی ترین مطالبه همین امروز کارگران را به دست بگیرد. به طور عملی گشایشی را در شرایط زندگی و معیشت کارگر ایجاد کند. و نکته آخر در سطح بین المللی و در ارتباط با سازمانهای کارگری جهانی و افکار عمومی و مترقی باید نمایندگی شود.    

ادامه دارد