فاتح شیخ

fateh_sh@yahoo.com

 

 

عراق:

بلبشوی سیاسی در بالا

گسترش اعتراضات در پائین

 

تظاهرات اول ژانویه مردم کرکوک در اعتراض به افزایش قیمت سوخت، درگیریشان با نیروهای آمریکایی، کشته شدن چهار نفر و زخمی شدن و دستگیری دهها نفر، یک حادثه تنهای محلی نبود. اعتراض روز بعد بیکاران در ناصریه و زخمی شدن ١١ نفر از آنان هم مورد دیگری بود که باندهای حاکم بر عراق کوشیدند محلی و کم اهمیت جلوه دهند. اما نشریه اکونومیست لندن چهارشنبه چهار ژانویه پرده را کنار زد و در مقاله ای تحلیلی از گسترش اعتراضات در سراسر عراق علیه فلاکت موجود و مشخصا علیه افزایش قیمت سوخت ابراز نگرانی جدی کرد.   

 

درست بعد از "انتخابات" ١٥ دسامبر، یعنی پس از آنکه کار رای کشی از مردم و ریختن اوراق جعلی و جبری به صندوقها تمام شد، "دولت" جعفری- طالبانی اعلام کرد که قیمت بنزین را ۳٠٠% بالا برده است! بلافاصله مردم در بغداد و شهرهای دیگر علیه این تعرض وقیح به معیشت شان دست به تظاهرات و اعتراض زدند، پوسترهای چپاولگران حاکم را جلو دوربین های تلویزیونها پاره کردند و جاهایی هم پمپ بنزین ها را به آتش کشیدند. میکوشند این اعتراضات را به "تروریست"ها و یا ناراضیان از نتیجه "انتخابات" نسبت دهند. اما واقعیت درست برعکس است. نارضایتی و اعتراض در پائین روز به روز گسترش مییابد، در نتیجه نه فقط ناراضیان از نتیجه انتخابات میکوشند آن را به خدمت اهداف خود در آورند بلکه به اعتراف نشریه اکونومیست بخشی از مردم ناراضی و فلاکت زده، بخصوص جوانان بیکار و بی معیشت، ترجیح میدهند اسلحه بردارند و آن را علیه نیروهای آمریکائی و هر نیروئی که فکر کنند مسبب فلاکت و سیه روزیشان است بکار برند.

 

این بار هم، "انتخابات" در عراق کاملا روی خط تقسیم اهالی بر اساس انتساب به مذهب و قومیت پیش رفت. این وضعیت، بر زمینه میراث استبداد شووینیستی مذهبی رژیم بعث، حاصل جنگ و اشغال عراق توسط آمریکا و از هم پاشیدن فابریک مدنی جامعه، حاصل تحمیل سناریو سیاه بر حیات اجتماعی و سیاسی مردم است، که صحنه را برای تاخت و تاز جمهوری اسلامی، نیروهای اسلامی رنگارنگ و نیروهای ناسیونالیست و قومی اعم از متحد و نیمه متحد آمریکا و یا مخالف آن باز کرده است. انتخابات در عراق این بار هم نه بر اساس پلاتفرمهای سیاسی احزاب، بلکه بر اساس لیستهای ائتلافی مبتنی بر مذهب و قومیت صورت گرفت. نتیجه همانطور که پیش بینی میشد عمدتا به جیب نیروهایی رفت که هم میلیشیای گسترده و هم منطقه تحت حاکمیت گسترده در اختیار دارند و از این راه معیشت مردم را گرو گرفته اند و با تحمیل هویت مذهبی و قومی بر آنان رایشان را بسود خود در صندوق میریزند. نیروهای دیگر درگیر بازی، دقیقا به نسبتی که از این اهرمها محروم بوده اند بازی را باخته اند. شواهد اولیه نشان میدهد که برنده اصلی، جمهوری اسلامی ایران و نیروهای اسلامی طرفدارش، و بازنده اصلی، انتلاف ایاد علاوی مورد حمایت آمریکاست.

 

ائتلاف احزاب حاکم در کردستان و ائتلاف گروهبندی ناسیونالیسم عربی (معروف به سنی) در این میان در ردیف دوم و سوم ایستاده اند. این ترکیب و آرایش سیاسی و اجبار همه گروهبندیها به "توافق" با هم در روند تشکیل یک حکومت به اصطلاح "وحدت ملی"، بلبشوی سیاسی و بی ثباتی را به جزء ثابت حاکمیت این گروهبندیها تبدیل کرده است. دو گروه ناراضی از سهم انتخاباتی خود، با طرح مساله تقلب گسترده، کل انتخابات را زیر سوال برده و خواهان لغو آن شده اند. زیر فشار آنها کوفی انان هیاتی را برای "بررسی" اعزام کرده است و به این ترتیب اعلام نتیجه نهایی انتخابات عملا تا اواخر ژانویه به تاخیر خواهد افتاد. بسیار بعید است که نتیجه این "بررسی" تغییر چندانی در این آرایش چهارگانه ایجاد کند. و در هر صورت بیرون آوردن یک حکومت باثبات از کانال توافق این چهار گروهبندی، آشکارا غیرممکن به نظر میآید. به عبارت دیگر هم آمریکا و گروهبندیهای مختلف بورژوایی موجود در صحنه، از استقرار یک "دولت" مرکزی با اتوریته سراسری در عراق ناتوانند و هم طبقه کارگر در عراق هنوز نیرو و ملزومات کسب قدرت و متحد کردن جامعه حول برنامه و سیاست خود را فراهم نکرده است. درنتیجه دوره ای از بی ثباتی سیاسی و جنگ و جدال بخشهای مختلف بورژوازی بر سر سهم خود از چپاول ثروت جامعه اجتناب ناپذیر خواهد بود. مشخصه کنونی حکومت بورژوایی در عراق، وجود گروهبندیهای متخاصم در قدرت است که در مسابقه دائم چپاول ثروت جامعه و اختصاص دادن آن به تقویت نظامی خود بسر میبرند و قادر به تامین حداقل جوابگویی به نیازهای مردم نخواهند بود.

 

از طرف دیگر  مردم جان به لب رسیده برای دفاع از معیشت خود و نفس بقاء روزمره خود ناگزیرند اعتراضات خود را گسترش دهند و در این مسیر روز به روز بیشتر بر ضرورت اتحاد صفوف خود واقف میگردند. ویژگی کنونی اوضاع سیاسی در عراق ادامه بلبشوی سیاسی در بالا و گسترش اعتراضات توده ای در پائین است. حزب کمونیست کارگری عراق و فعالین آزادیخواه هم اکنون در صف مقدم این اعتراضات برای متحد کردن مردم و هدایت کردن مبارزات آنها تلاش میکنند. پیشروی و پیروزی این مبارزات به تامین یک رهبری انقلابی و کمونیستی پیگیر و روشن بین در پیشاپیش آن، گره خورده است.